Kredi Notu Artışının Etkileri

Fitch'in son not arttırımına rağmen Türkiye'nin kredi notu, ekonomisi zayıf birçok ülkenin halen gerisinde duruyor

Ekonomi çevrelerinde bir süredir kredi derecelendirme kurumu Fitch'ten beklenen not artışı nihayet geldi. Fitch yaptığı açıklama ile Türkiye'nin BB+ olan kredi notunu BBB-'ye çekerek "yatırım yapılabilir seviyeye" yükselttiğini duyurdu.

Türkiye ekonomisine dair son birkaç yıldır yapılan tartışmaların ana eksenini, Türkiye verilen kredi notlarının düşüklüğü ve bir türlü yükseltilmemesi oluşturuyordu. Çünkü kriz hengâmesi içinde debelenen ve makro ekonomik dengeleri alt üst olan birçok ülkenin notu Türkiye'nin çok üzerindeydi.

Türkiye'nin Kredi Notu Hak Ettiği Noktada mı ?

Fitch'in bu son not artırımı ile aradaki farkın kapanmadığını, Türkiye'nin kredi notunun, ekonomisi zayıf birçok ülkenin halen gerisinde olduğunu belirtelim.
Fitch'in, Türkiye ile aynı kredi notunu verdiği ülkelerin aşağıdaki listesine baktığımızda bunu net olarak görebiliyoruz...

Fitch'in, Türkiye ile aynı kredi notunu (BBB- yatırım yapılabilir) verdiği ülkeler:
Hindistan, İzlanda, Hırvatistan, Bulgaristan, Letonya, Romanya, Fas, Tunus, Endonezya, Azerbaycan, Kolombiya, Namibya, Kosta Rika. Belki de bu listeyi yorumsuz vermeliydik...

Sonuç itibariyle; 1994 yılından bu yana notu hep yatırım yapılabilir seviyenin altında olan Türkiye, Fitch'in bu son not artırımıyla birlikte, 18 yıl aradan sonra yeniden yatırım yapılabilir ülke konumuna yükselmiş oldu...

Peki Bundan Sonra Ne Olacak 

Bu not artırımı, yani 18 yıl aradan sonra "yatırım yapılabilir" ülke notuna kavuşmamızın etkileri neler olacak? Not artırım haberiyle Türkiye zafer sarhoşluğuna erken mi başladı? Ekonomi üzerinde olumlu ve olumsuz etkileri neler olabilir? Kısaca bunlara değinmeye çalışalım:

Olumlu Yönler

Türkiye'nin notunun yatırım yapılabilir seviyeye yükseltilmesi şüphesiz çok önemli bir gelişmedir. Bundan sonraki süreçte, uzun yıllardır Türkiye'ye giriş yapamayan büyük fonların giriş yapmaları sağlanacaktır. Çünkü birçok uluslararası fonun bir ülkeye girebilmesi için, yatırım yapılabilir seviyede nota sahip olması gerekmektedir. Bu şart, ilgili fonların birçoğunun yatırım tüzüğünde yer almaktadır. Bu şartın "kısmen" bertaraf olmasıyla birilikte; Türkiye'ye giren doğrudan ve dolaylı sermaye miktarında artış yaşanacaktır.

Kamu ve özel sektör dış kaynak finansmanında, gerek maliyet ve vade açısından, gerekse kaynak büyüklüğünü artırma açısından avantaj sağlayacaktır. Not artışı sonrası; yurt dışından daha uzun vadede, daha büyük miktarda ve daha düşük maliyetle borçlanma avantajı sağlanacaktır.
Böylece artan yurt dışı kredi imkânı, yurt içi kredi piyasalarına da yansıyacak düşen kredi faizleri nedeniyle kredi kullanımı yükselişe geçecektir. Özellikle konut piyasasında düşen faizler nedeniyle yeniden bir canlanma yaşanabilir.

Tüm bu etmenlerin sonucunda: yabancı sermaye girişi hızlanacak, döviz fiyatları baskı altında kalacak, ithalat artacak, faizler düşecek ve kredi maliyetleri düşerken kredi kullanımı artacaktır...

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kredi notu artışının olumlu etkilerinin yanında, oluşacak yeni ortamın bir takım sakıncalı sonuçları olabilir. Burada da ekonomi yönetimine, özellikle de merkez bankasına büyük görevler düşmektedir...
Ülkeye giren yüksek miktarlı döviz nedeniyle kurlar baskı altında kalırken, döviz fiyatları nedeniyle ucuzlayan yabancı mallar ithalatımızı artırır, Türk Lirasının yabancı paralar karşısında güçlenmesi ihraç mallarımızın dış âlemde fiyatını yükseltir. Tüm bunların sonucunda da Türkiye yeniden yüksek "cari açığın" pençesine düşer.

Portföy yatırımları (sıcak para) miktarında yüksek artışlar yaşanabilir. Türkiye sıcak paranın yakıcı, yıkıcı etkisini geçtiğimiz yıllarda yaşayan bir ülkedir. Dolayısıyla ülkeye giren sıcak paranın, çıkış senaryosunun da çok iyi planlanması gerekmektedir.

Yapılan akademik çalışmalarda kredi notu yatırım yapılabilir seviyeye yükseltilen ülkelere iki kanaldan belirgin sermaye girişi olduğu saptanmıştır. Bunlar; portföy yatırımları ve kredi kanallı giren sermayelerdir. Bu listede kalıcı yabancı yatırım anlamına gelen "doğrudan yatırımın" olmaması oldukça önemlidir. Yani gelecek olan paranın büyük kısmı üretime değil, ranta gelecek olan sıcak paradır. Ve bu sıcak para iyi yönetilmelidir...

Tüm bunların yanında, bazı uluslararası fonlar için tek bir derecelendirme kurulusunun yatırım yapılabilir seviyeye yükseltmesi yeterli olmamaktadır. Bu fonların bir ülkeye yatırım yapabilmeleri için en az iki kurumun yatırım yapılabilir seviyede not vermesi gerekmektedir. Dolayısıyla yukarıda ana hatlarıyla, kabaca çizmeye çalıştığımız senaryonun gerçekleşme durumu, başka bir kurumunda aynı notu verme sürecine kadar "kademeli" olarak gerçekleşecektir.

Dünya Bülteni

En Uygun Konut Kredisi Hangi Bankada? Bankaları Karşılaştırın.